Art@Site www.artatsite.com Maria Roosen Eenzaam Avontuur, Anna Blaman monument
Artist:

Maria Roosen

Title:

Eenzaam Avontuur, Anna Blaman monument

Year:
2010
Adress:
Heemraadssingel 273F
Website:
www.groene.nl:
Zeg ‘motor’ en ‘literatuur’, en waar denk je dan aan? Ik gok op de foto op het omslag van Ik, Jan Cremer uit 1964. De man, wijdbeens, recht op de camera aansturend. En dat terwijl sinds 2010 in Rotterdam-West op de Heemraadssingel Anna Blaman wordt gepersonifieerd als een blinkende Harley, een monument gemaakt door Maria Roosen. Anna Blaman reed in de jaren veertig op de motor naar Brussel en Parijs, wat zeker toen uitzonderlijk was voor een vrouw. Wie haar literaire werk kent, weet hoe indringend en compromisloos ze schreef, met altijd de hoogste filosofische inzet. In ons collectieve geheugen staat echter de foto van Cremer geëtst als hét zinnebeeld voor taboedoorbrekende vrijheidsdrang.
Iets anders dan. Waar denk je aan bij de woorden ‘proces’ en ‘literatuur’? Misschien duikt de herinnering op aan het ‘ezelproces’ tegen Gerard Reve, die in 1967 van godslastering werd beschuldigd. In zijn pleitrede zette hij uiteen dat de kunstenaar het recht heeft een eigen godsbeeld te creëren, hoe schokkend de vertegenwoordigers van geïnstitutionaliseerde religies dat ook mogen vinden. De rechter koos de kant van de schrijver, en dus de kant van de vrije, autonome kunst. Reve kwam als morele winnaar uit de bus.
Wat in onze literatuurgeschiedenis hooguit terloops wordt behandeld, is het ‘schijnproces’ waar Anna Blaman in 1949 aan werd onderworpen. Dat ze in haar roman Eenzaam avontuur over lesbische liefde schreef, werd schandalig gevonden. In het kader van de Boekenweek werd besloten Anna Blaman voor een ‘tribunaal’ te dagen. Een groep van uitsluitend mannelijke auteurs (met onder meer Albert Helman en Simon Carmiggelt) zou de aanklacht en verdediging doen. Het zou een ‘ludiek’ evenement zijn.
Blaman weigerde al snel erbij aanwezig te zijn. De avond werd een giftige cocktail van seksisme en homofobie. Anders dan bij Reve waren het niet kerk en staat die deze vrouw een lesje kwamen leren, het waren haar vrijgevochten kunstbroeders. Het zou deze auteurs gaan om literaire kwaliteit en de ongeloofwaardigheid van Blamans heteroseksuele personages. Zelf doorzag ze haarfijn welk verwijt haar gemaakt werd: ‘gebrek aan begrip v/d redenen weshalve vrouwen door mannen aangetrokken worden – [het is] vuil, een vuile zinspeling op mijn mentaliteit’. Helman wenste Blaman een ontmoeting met een ‘welgeschapen’ man toe. ‘Het was de bedoeling mij te vermorzelen’, concludeerde Blaman.
We slagen er niet in ons het schrijverschap van Anna Blaman te herinneren. Jawel, in kleine kring leeft haar naam nog, gaan de anekdotes rond, maar in het grotere geheel van onze cultuur is de intellectuele kracht die haar schrijven voortstuwde niet ingedaald, noch haar soevereiniteit en persoonlijke moed. Ook is er amper weet van de backlash die haar werk en persoon opriepen, de conservatieve reflexen die zich in het hart van de literaire cultuur bleken op te houden. ...

www.bkor.nl:
Anna Blaman (Ben Liever Als Man) is een pseudoniem van Johanna Petronella Vlugt. Deze vrijgevochten schrijfster schreef openlijk over haar lesbische verhoudingen. In 1956 werd ze bekroond met de P.C. Hooftprijs.
Aanleiding voor het monument was het vijftigste sterfjaar van de Rotterdamse schrijfster (tevens uitgeroepen tot Anna Blamanjaar). In haar tijd was ze een opvallende verschijning in de stad, al rijdend op haar motor.
Het monument is geplaatst in de buurt van het vroegere woonhuis van de Rotterdamse schrijfster. Daar hangt ook een portret aan de gevel als aandenken aan haar, geschilderd door Reclameatelier Leo Mineur.
Het monument voor Anna Blaman heeft kunstenaar Maria Roosen in samenwerking met de in metaal gespecialiseerde kunstenaar Arild Veld ontwikkeld.
De motor is zeer gedetailleerd vervaardigd, waardoor het de indruk wekt dat je er zo op weg kunt rijden. Op verschillende plekken van de motor staan inscripties zoals ‘Anna Blaman’, ‘1928-1960’ en ‘Eenzaam Avontuur’.
Eenzaam Avontuur is een zeer aanraakbaar, geliefd en fotogeniek object. Een fotoreportage ‘Motormomenten’ is te zien op een website van een buurtbewoonster.
Maria Roosen (Oisterwijk, 1957) volgde haar opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunst in Arnhem. Ze is in het verleden onderscheiden met de Wilhelminaring (2006) en de Singerprijs (2009) voor haar gehele oeuvre.
Haar werk bevindt zich in vele museum- en bedrijfscollecties in Nederland en België. Naast tentoonstellingen heeft ze ook diverse kunstopdrachten voor de (semi-) publieke ruimte verricht.